Η ψυχοθεραπεύτρια Μαρίνα Μόσχα γράφει για την εξάρτηση από το σεξ. Τα προβλήματα που δημιουργεί, αλλά και πως θεραπεύεται…
Η εξάρτηση από το σεξ προκύπτει όταν ένα άτομο αδυνατεί να ελέγξει την παρόρμησή του για συνεχή αναζήτηση σεξουαλικής ικανοποίησης και γίνεται έμμονη ιδέα και σημείο αναφοράς της ζωής του. Πρόκειται για μια εξάρτηση που δεν φαίνεται να έχει μεγάλες αποκλίσεις από άλλου τύπου εξαρτητικές συμπεριφορές, όπως το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά. Μάλιστα, συχνά συνυπάρχει με αυτές.
Το σεξ, για τα άτομα που είναι εθισμένα σε αυτό γίνεται ο σημαντικότερος αμυντικός μηχανισμός ώστε να μπορέσουν να κάνουν αγχόλυση ή να αντιμετωπίσουν έντονα πιεστικά γεγονότα στη ζωή τους. Η ανακάλυψη της δυνατότητας “προσωρινής απόδρασης” από τα καθημερινά προβλήματα την οποία προσφέρει το σεξ, έχει για τα άτομα αυτά την ίδια δράση που έχει το ποτό για τους αλκοολικούς. Η σεξουαλική εξάρτηση έχει και βιολογικό υπόβαθρο, δεδομένο ότι η συμπεριφορά της αναζήτησης της σεξουαλικής εμπλοκής ενισχύεται θετικά από χημικές ουσίες (π.χ. ενδορφίνες) οι οποίες εκλύονται κατά τη σεξουαλική επαφή και προσδίδουν στο άτομο ένα έντονο αίσθημα ικανοποίησης και ευφορίας.
Το σεξουαλικά εξαρτημένο άτομο αφιερώνει ένα μεγάλο κομμάτι της μέρας του είτε κάνοντας σεξ είτε, πιο συχνά, στην αναζήτηση συμπεριφορών που σχετίζονται με τις σεξουαλικές του φαντασιώσεις. Οι εξαρτημένες συμπεριφορές περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: αυνανισμό, πορνογραφία, χρήση ίντερνετ, τηλεφωνικό σεξ, συστηματικό ανώνυμο και περιστασιακό σεξ, κυρίως σε οίκους ανοχής και πληθώρα παράλληλων σεξουαλικών σχέσεων. Η σεξουαλική του επιθυμία δεν σταματάει και δεν ηρεμεί ποτέ, είναι ακόρεστη και τη βιώνει συχνά ως δυσάρεστη.
Είναι άτομα που δεν απολαμβάνουν το σεξ, που είναι εθισμένα στο σεξ. Οι σεξουαλικές τους περιπτύξεις δεν είναι ευχάριστες, απλά είναι πολλές και κάθε φορά τους αφήνουν με το αίσθημα του ανικανοποίητου. “Ποτέ δεν είναι αρκετό” και οι συνέπειες που υφίστανται μπορεί να είναι ιδιαίτερα αρνητικές. Πολύ συχνά η διαταραχή αυτή οδηγεί στην οικονομική εξαθλίωση από τις σπατάλες σε ερωτικές ταινίες, ερωτικά βοηθήματα, κοινές γυναίκες κλπ. Άλλες φορές οδηγεί σε διαζύγιο και άλλες σε Σ.Μ.Ν..
Η πιο κοινή σεξουαλική εξάρτηση είναι ο καταναγκαστικός αυνανισμός. Αποτελεί συνήθως την αρχή της σεξουαλικής εξάρτησης και παραμένει παρούσα σαν σεξουαλική συμπεριφορά ακόμα και αν το άτομο έχει πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους. Πολλά από τα άτομα αυτά, είναι πιθανό να κάνουν ελάχιστες φορές σεξ με τη σύζυγο ή τη μόνιμη σύντροφό τους, προτιμώντας το φαντασιωσικό σεξουαλικό τους κόσμο.
Αξίζει να δοθεί προσοχή γιατί είναι πολύ εύκολο σε αυτό το σημείο να παρερμηνεύσουμε το σεξουαλικά εξαρτημένο άτομο με αυτό που έχει υψηλή σεξουαλική επιθυμία. Η βασική και ουσιαστική διαφορά μεταξύ τους είναι ότι το άτομο με υψηλή επιθυμία είναι ικανοποιημένο με τη σεξουαλική του ζωή και μπορεί και είναι ικανό να λαμβάνει ευχαρίστηση και ηδονή από τη σεξουαλική συνεύρεση με τη σύντροφό του. Επίσης τα άτομα τα οποία έχουν υψηλή σεξουαλική επιθυμία, κάνουν σεξ με μεγάλη συχνότητα αλλά όταν για κάποιο λόγο αυτό δεν είναι εφικτό, μπορούν να το δεχτούν χωρίς συναισθηματικές επιπτώσεις και εντάσεις.
Η θεραπεία των σεξουαλικά εξαρτημένων ατόμων όχι μόνο είναι εφικτή αλλά κρίνεται και εξαιρετικά αναγκαία, δεδομένου των καταστροφικών για το άτομο συνεπειών που εκλύει η συμπεριφορά αυτή. Είναι μια θεραπευτική παρέμβαση που είναι δύσκολη στην αρχή και απαιτεί πολύ χρόνο και προσπάθεια ώστε το άτομο να επαναφέρει την συναισθηματική, σεξουαλική και συζυγική ισορροπία στη ζωή του.