Έχεις αναρωτηθεί; Μήπως οι δυσκολίες που αντιμετωπίζεις στη ζωή σου είναι αποτέλεσμα της μανίας σου να ελέγχεις τα πάντα; Μήπως αδυνατείς να χαλαρώσεις και να απολαύσεις τις στιγμές; Η ψυχοθεραπεύτρια Μαρίνα Μόσχα γράφει τα χαρακτηριστικά, αλλά και το τί μπορείς να κάνεις για να αφήσεις -έστω και λίγο- τον έλεγχο. Πίστεψέ με, θα είναι όλα καλύτερα!
Νιώθεις πως πρέπει να έχεις τα πάντα υπό έλεγχο, θέλεις να περνάνε όλα από το χέρι σου γιατί μόνο εσύ μπορείς να τα κάνεις “καλά”; Θέλεις να γνωρίζεις εκ των προτέρων την έκβαση της κάθε κατάστασης και κάνεις διάφορα σενάρια στο μυαλό σου για να “ελέγξεις” την κάθε λεπτομέρεια του κάθε πιθανού σεναρίου; Πιάνεις τον εαυτό σου να τσεκάρει ξανά και ξανά το οτιδήποτε; Τότε προφανώς είσαι και εσύ άλλο ένα control freak άτομο ή πιο απλά ένα παθιασμένο με τον έλεγχο άτομο σε ψυχαναγκαστικό επίπεδο.
Λειτουργείς συγκεντρωτικά: Όσο και να παραπονιέσαι πως πρέπει να τα κάνεις όλα εσύ, όσο κι αν νιώθεις πως κουράζεσαι, δεν θέλεις με τίποτα να αφήσεις ή και να μοιράσεις και στους άλλους ευθύνες και υποχρεώσεις, πολύ απλά γιατί κανείς τους δεν θα τα κάνει όπως εσύ! Και αν το έχεις κάνει, προφανώς επιβεβαιώθηκες στην πεποίθησή σου αυτή, καθώς πράγματι οι άλλοι δεν έδωσαν το καλύτερο εαυτό τους -και γιατί να το κάνουν άλλωστε, όταν έχουν μάθει πως θα τρέξεις να μαζέψεις τα …σπασμένα;
Μόνο ο δικός σου τρόπος είναι σωστός: Ο καθένας λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο καθότι είναι διαφορετικός άνθρωπος. Μόνο που εσύ θεωρείς πως μόνο εσύ έχεις τον πιο σωστό τρόπο. Λειτουργείς απόλυτα ενώ ασκείς έντονη κριτική σε όσους το κάνουν με τον δικό τους τρόπο -διαφορετικά δηλαδή από εσένα.
Τι συμβαίνει;
Πίσω από την έντονη ανάγκη ελέγχου, κρύβεται η δική σου ανάγκη να ελέγξεις τις καταστάσεις για να προλάβεις την πιθανή απειλή, τον πιθανό κίνδυνο, καθώς βλέπεις τα πάντα σχεδόν απειλητικά. Αποτέλεσμα, να στρεσάρεσαι όλο και περισσότερο, να ζεις “στα κόκκινα” όπως λέμε, να θυμώνεις… Διαφορετικά, αν δηλαδή αφεθείς και χαλαρώσεις, φοβάσαι πως θα χάσεις τον έλεγχο και θα κάνεις λάθη, όπου με τη σειρά τους τα λάθη αυτά θα σε απομακρύνουν από τα άτομα που υπολογίζεις, καθώς θα χάσεις την αποδοχή και την αγάπη τους. Μπαίνεις έτσι σε έναν φαύλο κύκλο χωρίς τελειωμό και προσπαθείς ακόμα πιο σκληρά καθώς αισθάνεσαι πως υπάρχουν καταστάσεις πέρα από τον δικό σου έλεγχο. Η ματαίωση και η απογοήτευση είναι η απάντηση σε όλη αυτήν την προσπάθεια, όπως και η εξουθένωση.
Όσον αφορά και στις διαπροσωπικές ή διαφυλικές σχέσεις επηρεάζονται και εκείνες αρνητικά καθώς λειτουργείς επικριτικά και πιεστικά προς τους γύρω σου. Έχεις σκεφτεί πως με αυτόν τον τρόπο υποτιμάς τα αγαπημένα σου άτομα; Έχεις σκεφτεί πόσο άσχημα νιώθουν δίπλα σου; Τα έχεις ρωτήσει πως αισθάνονται;
Πιστεύεις πως: θα κάνεις καλύτερα το οτιδήποτε, πιο γρήγορα, πιο αποδοτικά και πιο σωστά. Σου είναι δύσκολο να αφεθείς, να μοιράσεις αρμοδιότητες, ευθύνες, κλπ, δεν εμπιστεύεσαι, δεν δίνεις ευκαιρίες, αναζητάς την αποδοχή και τον θαυμασμό τρίτων. Ασκείς κριτική και διορθώνεις πάντα τους άλλους, θέλεις τα πάντα να γίνονται με τον μοναδικό τρόπο που είναι σωστός, δηλαδή τον δικό σου! Δεν δέχεσαι την κριτική από άλλους, όπως και δεν παραδέχεσαι εύκολα τα λάθη σου εφόσον είναι ένδειξη απώλειας ελέγχου!
Τι μπορείς να κάνεις;
Η αλήθεια είναι πως δεν είναι και τόσο εύκολο να αφήσεις τον έλεγχο και να αρχίσεις να λειτουργείς πιο χαλαρά. Είναι σαν να χρειάζεται να αλλάξεις όλη την κοσμοθεωρία σου. Πόσω μάλλον αν αυτή η ανάγκη ελέγχου σε βοήθησε κάποτε να επιβιώσεις… Μόνο που τώρα χρειάζεται κάτι αρκετά διαφορετικό για να συνεχίσεις να επιβιώνεις και να είσαι καλά και αυτό είναι η εμπιστοσύνη σε άλλους ανθρώπους, το μοίρασμα. Χρειάζεται να πάρεις μία βαθιά ανάσα, να καθίσεις πίσω στην καρέκλα σου και να σου δώσεις όλα όσα τόσο καιρό έχεις χάσει!
Και επειδή όπως προανέφερα δεν είναι εύκολο να ξεφύγεις από την ανάγκη ελέγχου, προσπάθησε σε μία πρώτη φάση να δεις τί κερδίζεις και τι χάνεις… Σίγουρα θα έχεις πολλά να μετρήσεις.
Τέλος, η βοήθεια ειδικού θα σου φανεί χρήσιμη καθώς θα σε βοηθήσει να “μάθεις” να αφήνεσαι και όλα γύρω σου να είναι εξίσου καλά. Ίσως και καλύτερα!