To hashtag #cancelBalenciaga κάνει αυτή τη στιγμή χαμό σε Twitter και TikTok με αφορμή την πρόσφατη καμπάνια του οίκου για τις γιορτές που απεικόνιζε παιδιά να κρατούν τσάντες με αρκουδάκια στολισμένα με BDSM αξεσουάρ.
Η καμπάνια “Gift Shop”, την οποία φωτογράφισε ο διάσημος φωτογράφος Gabriele Galimberti, είχε ως στόχο να αποτελέσει μια δήλωση σχετικά με την όμορφη διαδικασία της ανταλλαγής δώρων, εμπνευσμένη από τη σειρά φωτογραφιών “toy story” του Galimberti. Ωστόσο, η απεικόνιση παιδιών να κρατούν τις τσάντες λούτρινα αρκουδάκια με BDSM αξεσουάρ, συμπεριλαμβανομένων ιμάντων, χειροπέδων και διχτυών, προκάλεσε την οργή του διαδικτύου.
Από τη σειρά “Toy Story” του Gabriele Galimberti πάνω στην οποία πάτησε η καμπάνια.
“Ζητάμε ειλικρινά συγγνώμη για οποιαδήποτε προσβολή μπορεί να προκάλεσε η καμπάνια μας για τις γιορτές “, ανέφερε ο Demna Gvasalia σε μια δήλωση, που δημοσιεύτηκε στο Instagram του. “Οι λούτρινες τσάντες μας με αρκουδάκια δεν θα έπρεπε να είχαν εμφανιστεί με παιδιά σε αυτή την καμπάνια. Κατεβάσαμε αμέσως την καμπάνια από όλες τις πλατφόρμες”.
Τα τελευταία χρόνια, η Balenciaga έχει γίνει συνώνυμο των αντισυμβατικών campaigns, γεγονός που σύμφωνα με το Lyst να την έχει κατατάξει ως ένα από τα πιο hot right now fashion brands στον κόσμο για τέσσερα συνεχόμενα χρόνια. Το ανατρεπτικό τους στιλ έχει εκτοξεύσει τον οίκο σε ένα πολυπόθητο status που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ.
Ωστόσο, η καμπάνια “Gift Shop” ήταν ένα ξεκάθαρο φάουλ. Με τις περιπτώσεις κακοποίησης ανηλίκων να κατακλύζουν καθημερινά την ειδησεογραφία είναι λογικό οτιδήποτε πλησιάζει έστω και στο ελάχιστο τη σεξουαλικοποίηση των παιδιών – κάτι που δεν ήταν η πρόθεση του οίκου και αναμφισβήτητα δεν ήταν το τελικό προϊόν – να προκαλεί πύρινες αντιδράσεις. Μάλιστα, θα ήταν αρκετά εκτός από αδιανόητο, πολύ δύσκολο ο οίκος να ήθελε να συνδεθεί με την κακοποίηση παιδιών αν αναλογιστεί κανείς ότι φρόντισε να διακόψει τη συνεργασία του με τον Kanye West, μια συνεργασία στην οποία είχε επενδύσει πάρα πολύ, μετά από τις ρατσιστικές και αντισημιτικές δηλώσεις του ράπερ, γεγονός που σημαίνει ότι επικοινωνιακά φορντίζει την ακαιραότητα του ονόματός του.
Το χρονικό του cancel και οι ανακρίβειες
Η εν λόγω καμπάνια, αν και τρέχει από τις αρχές Νοεμβρίου δεν προκάλεσε αντιδράσεις μέχρι αυτή την εβδομάδα, όταν χρήστες του Twitter ισχυρίστηκαν ότι όχι μόνο σεξουαλικοποιεί παιδιά, αλλά ότι στις φωτογραφίες της καμπάνιας συμπεριλαμβάνονται “σκόπιμα συγκαλυμμένα” και έγγραφα του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ που αφορούν την παιδική πορνογραφία. Είναι όντως πραγματικά έτσι;
Το εν λόγω έγγραφο δεν εμφανίζεται στην καμπάνια “Gift Shop”, αλλά είναι από μια παλαιότερη καμπάνια της Balenciaga, από τη συνεργασία με την Adidas. Συγκεκριμένα, είναι από μια απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου του 2008 που επικύρωσε τις ποινές για τη σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών και άλλες μορφές παιδικής κακοποίησης. Οκ, μέχρι εδώ, αλλά ακόμα κι αν δεν αποτελεί μέρος της καμπάνιας στην οποία απεικονίζονται παιδιά αυτό το έγγραφο, γιατί να είναι καν μέρος μιας καμπάνιας ενός fashion brand;
Η Balenciaga εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία ενημερώνει ότι δεν ενέκρινε ποτέ τις φωτογραφίες στις οποίες εμφανίζεται το επίμαχο έγγραφο και τώρα κινείται νομικά, καθώς πρόκειται για διαρροή. “Ζητάμε συγγνώμη για την προβολή ανησυχητικών εγγράφων στην καμπάνια μας”, ανέφερε to brand σε ξεχωριστή ιστορία στο Instagram. “Λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη μας αυτό το θέμα και αναλαμβάνουμε νομική δράση κατά των υπευθύνων που δημιούργησαν το σκηνικό και συμπεριέλαβαν μη εγκεκριμένα αντικείμενα για τη φωτογράφιση της καμπάνιας μας για την Άνοιξη 2023. Καταδικάζουμε έντονα την κακοποίηση των παιδιών σε οποιαδήποτε μορφή. Στεκόμαστε υπέρ της ασφάλειας και της ευημερίας των παιδιών”.
Το Balenciaga Gate με τους λογαριασμούς στα social media
Ένα άλλο στοιχείο που συνέβαλε στην “ακύρωση” της Balenciaga είναι οι ισχυρισμοί ότι μετά τις αντιδράσεις το brand διέγραψε τον λογαριασμό του στο Twitter και κατέβασε όλα του τα posts από το Instagram. Αυτές οι αναφορές ωστόσο είναι απόλυτα ανακριβείς.
interesting timing pic.twitter.com/sST1MkKAPd
— shoe (@shoe0nhead) November 21, 2022
THEY DELETED ALL OF THEIR INSTAGRAM POSTS LMAO pic.twitter.com/ZWfgROhngr
— shoe (@shoe0nhead) November 21, 2022
Η Balenciaga καθάρισε για πρώτη φορά το Instagram feed της τον Ιούλιο του 2021 πριν από το μνημειώδες 50ο Haute Couture show του οίκου. Μιλώντας σε συνέντευξή του, ο Demna εξήγησε ότι αντιλαμβάνεται τα social media ως “βαρετά”. “Ήταν όντως ένα είδος σχολίου για την κουλτούρα των social media και για το πώς κάνει τα πάντα να φαίνονται τα ίδια. Νομίζω ότι τα social media είναι βαρετά και επικίνδυνα εθιστικά για κάποιους, καθώς και σούπερ χειραγωγικά. Πρέπει να βρούμε νέους τρόπους χρήσης τους που να είναι λιγότερο επιβλαβείς για την κοινωνία”.
Όσο για την απουσία της από το Twitter η Balenciaga ήταν μία από τις πρώτες μεγάλες εταιρείες μόδας που εγκατέλειψαν την πλατφόρμα μετά την εξαγορά της από τον Elon Musk κάτι που συνέβη εβδομάδες πριν και δεν είχε καμία σχέση με τις αντιδράσεις σχετικά με την καμπάνια.
Ποιο είναι το μέλλον της Balenciaga αλλά και του cancel culture;
Πού καταλήγει όλη αυτή η ιστορία; Ο οίκος Balenciaga ίσως συνεπαρμένος από την διάθεσή του να δημιουργεί ανατρεπτικά concepts και ανυπόμονος να ενσωματώσει το καλλιτεχνικό όραμα ενός χαρισματικού φωτογράφου στην κουλτούρα της δεν είδε το προφανές: Ότι δεν μπορείς να βάζεις ανήλικα παιδιά να ποζάρουν με αντικείμενα που υπονοούν ή δηλώνουν ξεκάθαρα σεξουαλικές προτιμήσεις, πόσω μάλλον όταν τα λούτρινα αρκουδάκια είναι ταυτόχρονα συνδεδεμένα και με την παιδικότητα, αλλά διακοσμημένα με τα αξεσουάρ που είναι οι συγκεκριμένες τσάντες του οίκου και με ένα σεξουαλικό φετίχ.
Η τροπή που πήραν όμως οι αντιδράσεις σε TikTok και Twitter με κολάζ ασύνδετων μεταξύ τους πραγμάτων που σκοπό είχαν να γιγαντώσουν το σαφώς ήδη μεγάλο σφάλμα του οίκου, καταδεικνύει την παρόρμηση από την διέπεται το cancel culture γενικότερα. Το πιο πιθανό είναι ότι ο οίκος λογικά θα βγει αλώβητος από την περιπέτεια ακύρωσής του, καθώς το hashtag #cancelBalenciaga αναμένεται να χαθεί στον ωκεανό του internet όπως τόσα και τόσα όλα cancel hashtags. Ας ελπίσουμε τουλάχιστον ότι, παρά τις ανακρίβειες που συνδέθηκαν με την άστοχη καμπάνια, ο οίκος πήρε ένα μάθημα και στο εξής θα προσέχει το connotation των προωθητικών του μηνυμάτων.
Κεντρική φωτογραφία: Ο Demna στo Met Gala του 2021/ SplashNews.com