Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός Cate Blanchett ηγείται μιας νέας πρωτοβουλίας στήριξης κινηματογραφιστών προσφύγων, προσφέροντας έως και 100.000 ευρώ σε πέντε δημιουργούς για την παραγωγή ταινιών μικρού μήκους. Οι ταινίες αυτές θα εστιάζουν στις εμπειρίες των εκτοπισμένων ανθρώπων, δίνοντάς τους την ευκαιρία να αφηγηθούν τις ιστορίες τους μέσα από τον κινηματογράφο.
Η πρωτοβουλία ξεκινά ως πιλοτικό πρόγραμμα, με στόχο να εξελιχθεί σε μια μακροπρόθεσμη δράση. Η Blanchett, που είναι πρέσβειρα καλής θέλησης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), θα ηγηθεί του προγράμματος, το οποίο υλοποιείται από το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Ρότερνταμ, με την UNHCR ως στρατηγικό εταίρο.
Ο Κινηματογράφος ως Μέσο Ανάδειξης των Εμπειριών Εκτοπισμένων Ανθρώπων
Η ανακοίνωση του προγράμματος έρχεται σε μια περίοδο όπου η παγκόσμια προσφυγική κρίση έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ για το 2024, 122,6 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους λόγω πολέμου, διώξεων ή παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό σημαίνει ότι ένας στους 67 ανθρώπους παγκοσμίως είναι εκτοπισμένος, με το 71% αυτών να βρίσκονται σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η Blanchett τόνισε τη δύναμη του κινηματογράφου να φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά στις εμπειρίες των προσφύγων. «Ο κινηματογράφος μπορεί να σε βάλει στην πραγματικότητα της ζωής κάποιου, όπως καμία άλλη μορφή τέχνης», δήλωσε, προσθέτοντας ότι το πρόγραμμα στοχεύει στη δημιουργία πιο προσωπικών και οικείων αφηγήσεων.
Επιτροπή και Επιλογή Συμμετεχόντων
Οι τελικοί αποδέκτες των επιχορηγήσεων θα επιλεγούν από μια επιτροπή υπό την προεδρία της Blanchett. Σε αυτήν συμμετέχουν επίσης η Βρετανίδα ηθοποιός Cynthia Erivo, ο Σύρος δημοσιογράφος Waad al-Kateab και η Αφγανή ακτιβίστρια Aisha Khurram. Η ανακοίνωση των επιλεγμένων κινηματογραφιστών θα γίνει στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών τον Μάιο.
Οι Προκλήσεις των Κινηματογραφιστών Προσφύγων
Ένας από τους κινηματογραφιστές που εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για την πρωτοβουλία είναι ο Majid Adin, Ιρανός πρόσφυγας και δημιουργός. Ο Adin, που έφτασε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2016, κέρδισε έναν διαγωνισμό για την παραγωγή ενός μουσικού βίντεο για το τραγούδι “Rocket Man” του Elton John το 2017.
Ο ίδιος επισήμανε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι κινηματογραφιστές πρόσφυγες στη βιομηχανία. «Η κοινωνία και η κινηματογραφική βιομηχανία συχνά αποτυγχάνουν να μας αναγνωρίσουν ως ικανούς δημιουργικούς καλλιτέχνες, περιορίζοντας τις ευκαιρίες μας σε ηγετικούς ρόλους, όπως η σκηνοθεσία. Αντίθετα, υπάρχει η τάση να μας βλέπουν ως υποκείμενα μπροστά από την κάμερα και όχι ως δημιουργικές δυνάμεις πίσω από αυτήν».
Με αυτή την πρωτοβουλία, η Blanchett και οι συνεργάτες της ελπίζουν να αλλάξουν αυτή την πραγματικότητα, δίνοντας στους κινηματογραφιστές πρόσφυγες τη φωνή και την πλατφόρμα που τους αξίζει.